Μέλισσα και περιβάλλον

Του Νικολάου Εμμανουήλ *
Η σημαντικότερη προσφορά της μέλισσας στο περιβάλλον είναι η επικονίαση εντομόφιλων φυτών, διαδικασία απαραίτητη στην αναπαραγωγή και την εξέλιξή τους.

Αν και το οικονομικό όφελος από την επικονίαση των χιλιάδων άγριων φυτών που αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του φυσικού περιβάλλοντος είναι αδύνατο να υπολογισθεί με ακρίβεια, η συνεισφορά της μέλισσας στην ποιοτική και ποσοτική αύξηση της παραγωγής στις καλλιέργειες είναι πολλαπλάσια  από τη συνολική αξία των μελισσοκομικών προϊόντων.

Απαιτείται και στην Ελλάδα στενή συνεργασία του καλλιεργητή και μελισσοκόμου, έτσι ώστε ο γεωργός να γνωρίζει την επικονιαστική ικανότητα της μέλισσας, να αποφευχθούν από αυτόν, άκαιροι και χωρίς προειδοποίηση ψεκασμοί, με μελισσοτοξικά φυτοπροστατευτικά προϊόντα και να υπάρξει η δυνατότητα ο μελισσοκόμος  να αμειφθεί για τις υπηρεσίες του από τον καλλιεργητή.

Μεταξύ των παραγόντων που επηρεάζουν δυσμενώς την παρουσία των μελισσών, αποτελούν η μείωση των ενδιαιτημάτων τους λόγω αλλαγής χρήσεως γης για οικιστικούς, μεταλλευτικούς,  τουριστικούς και άλλους σκοπούς, οι πυρκαγιές, η υπερβόσκηση, η διάνοιξη δρόμων και η άκαιρος και άσκοπος χρήση φυτοφαρμάκων.

Ιδιαίτερα αρνητικό παράγοντα αποτελούν τα διασυστημικά εντομοκτόνα, ορισμένα εκ των οποίων, εκτός από την άμεση δράση  (οξεία τοξικότητα) προκαλούν ποικίλα προβλήματα και στη συμπεριφορά των μελισσών (π.χ. μείωση ικανότητας προσανατολισμού, εντοπισμού άρρωστου γόνου, αναζήτησης τροφής κ.α.).

*Καθηγητής Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Δ/ντης Εργαστηρίου Γεωργικής Ζωολογίας και Εντομολογίας 

ΠΗΓΗ